Heemschut Zuid-Holland heeft het voormalige ministerie van Sociale Zaken (SoZa) in Den Haag voorgedragen voor het 7 Most Endangered Programme van Europa Nostra. Het gebouw is een ontwerp van architect Herman Herzberger en is internationaal geroemd. Toch wordt het voormalige ministerie met sloop bedreigd. Met deze noodkreet vragen we aandacht voor het verdwijnen van een bijzonder icoon van de Nederlandse architectuur.
Eerder ondertekenden 563 professionals al een brandbrief van De Architect om de sloop van het voormalige ministerie te voorkomen. Juridische zaken werden verloren. Sloop dreigt dus definitief. Voor Heemschut is de sloop van SoZa echter onverteerbaar. Samen met de Vrienden van Den Haag dienen we het gebouw in voor de lijst ‘7 Most Endangered’ van Europa Nostra.
Ook DOCOMOMO, een internationale non-profitorganisatie die zich toelegt op de documententatie en het behoud van moderne architectuur en stedenbouw, steunt het initiatief.
Zeven ernstig bedreigde locaties
Het Europa Nostra Programma ‘7 Most Endangered’ steunt erfgoedlocaties in Europa die ernstig bedreigd worden door verval of sloop. Het initiatief wil, in samenwerking de European Investment Bank Institute, bewustwording creëren en concrete reddingsacties stimuleren. Het programma biedt geen financiële steun, maar wel internationale expertise, publiciteit en netwerken om oplossingen voor behoud mogelijk te maken.
Herontwikkeling
SoZa werd opgeleverd in 1990. Het gebouw is daarmee slechts 35 jaar oud. Sloop is dus niet alleen zonde, maar ook niet duurzaam. Herontwikkeling zou dan ook beter aansluiten bij Europese en nationale wet- en regelgeving op het gebied van erfgoed, duurzaamheid en klimaat. De modulaire opzet van Herzbergers ontwerp biedt daarbij voldoende kansen voor transformatie naar andere functies, zoals wonen. Ook architect Herzerger zelf is voorstander van een dergelijke aanpak. Zijn bureau maakte daartoe eerder een ontwerpplan.
In de eerste helft van 2026 wordt bekend gemaakt of SoZa de bescherming van het Europa Nostra programma krijgt.
Foto: Shutterstock, Erik Laan