Op woensdag 5 april 2017 om 20.00 uur in Hotel Aduard, Friesestraatweg 13, in Aduard vindt de jaarlijkse ledenbijeenkomst van de commissie Groningen plaats. Joop Tilbusscher houdt een lezing.
Woensdag 5 april 2017 om 20.00 uur bent u van harte welkom in Hotel Aduard, Friesestraatweg 13, Aduard voor de jaarlijkse ledenbijeenkomst van de Commissie Groningen.
Joop Tilbusscher, auteur van het boek 'Zestien vierkante meter. Arbeiderswoningen op Groninger dorpen 1900 - 1950' houdt een lezing over ‘Het monumentale van de herhaling: Arbeiderswoningen op Groninger dorpen 1900 – 1950’.
In de grote steden hebben veel arbeiderswoningen uit de jaren na de invoering van de Woningwet een plek op de monumentenlijst gekregen. 'Het Schip" van Michel de Klerk geldt zelfs als beeldmerk van de Amsterdamse School. Ook de stad Groningen koestert zijn erfgoed uit de eerste decennia van de sociale woningbouw, het betreft immers dragers van een belangrijke sociaaleconomische geschiedenis.
Wat vinden wij terug van die historie op de Groninger dorpen? Voor wie goed rondkijkt is er veel, maar er was nauwelijks onderzoek gedaan dat afzonderlijke dorpen oversteeg. In september 2015 verscheen het boek 'Zestien vierkante meter',waarmee Joop Tilbusscher vanuit een brede invalshoek de geschiedenis schetst van arbeiderswoningen op Groninger dorpen. Naast de bouwkundige en de stilistische kant belicht hij ook de sociaaleconomische en politieke achtergronden van deze volkswoningbouw en hij aarzelt niet om daarbij te wijzen op inspiratie vanuit Engeland.
De lezing begint bij de barre woonsituatie die op de meeste dorpen in Groningen rond 1900 bestond. De Woningwet moest daar verandering in brengen, maakte een idealistisch begin, maar liep na een korte bouwgolf rond 1920 in de meeste dorpen voor decennia vast. Na de bevrijding wordt terughoudend begonnen met de broodnodige vernieuwing van het woningbestand, tot in 1950 het Duizend Woningenplan uit Ulrum met grote aantallen, een ongekende plattegrond en een schrale bouwwijze de woningbouw op het Groningse platteland voorgoed verandert.
Een tweede vertellijn in de lezing betreft de Landarbeiderswet, die tussen 1920 en 1940 verspreid over het Groninger platteland, ruim duizend landarbeiders een woning in eigendom bezorgde. Met het Rijk als hypotheekverstrekker en complete landarbeidersgezinnen die ploeterden om hun woning financieel boven water te houden. En, ondanks het individuele eigendom, met een woningtype dat je overal herkent.
Joop Tilbusscher presenteerde de verhalen van 'Zestien vierkante meter' inmiddels in zestien lezingen, gespreid over heel Groningen. Bij elke lezing zocht hij via rondritten, wandelingen en archiefbezoek naar informatie die zijn lezing op toespitste op de locatie. Zijn lezing voor Heemschut laat op basis daarvan nieuwe verbanden en overeenkomsten in ontwerpen zien. De aankoop van 'Zestien vierkante meter' tijdens de lezing blijft daarbij de moeite waard.
Met een gezellig samenzijn na afloop.
Aanmelding wordt op prijs gesteld: secretarisheemschutgroningen@gmail.com